Komandytariusz ma prawo żądać odpisu sprawozdania finansowego za rok obrotowy oraz przeglądać księgi i dokumenty celem sprawdzenia jego rzetelności. Na wniosek komandytariusza sąd rejestrowy może, z ważnych powodów, zarządzić w każdym czasie udostępnienie mu sprawozdania finansowego lub złożenie innych wyjaśnień, jak również dopuścić komandytariusza do przejrzenia ksiąg i dokumentów. Umowa spółki nie może wyłączyć ani ograniczyć uprawnień komandytariusza wymienionych wyżej. Sądem właściwym jest sąd rejestrowy, w którego okręgu spółka ma swoją siedzibę. Sąd podejmuje czynności na wniosek komandytariusza. Wniosek ten może dotyczyć wszelkich dokumentów, ksiąg oraz udostępniania sprawozdania finansowego. W rzeczywistości chodzić będzie o szersze niż ustawowe prawo kontroli.
Prawo kontroli może być realizowane w spółce przez komplementariuszy i komandytariuszy. Prawo kontroli zostało uregulowane odmiennie dla komplementariuszy i komandytariuszy. Zakres prawa kontroli komplementariusza moglibyśmy więc określić jako pełne prawo do zasięgania informacji o stanie majątku i interesów spółki oraz do przeglądania ksiąg i dokumentów spółki. Należy to rozumieć jako żądanie przedłożenia wszelkich ksiąg, pism, dokumentów, będących w posiadaniu osób prowadzących sprawy spółki, pracowników, reprezentantów spółki.
Na prawo kontroli komandytariusza składają się: prawo do informacji i prawo przeglądania ksiąg i dokumentów. Ustawowe prawo kontroli jest ograniczone tylko do prawa żądania odpisu sprawozdania finansowego za rok obrotowy, co należy rozumieć w ten sposób, że możemy zwrócić się do osób prowadzących sprawy spółki o udostępnienie odpisu sprawozdania finansowego za ubiegły rok obrotowy. Prawo komandytariusza nie obejmuje sprawozdania sporządzanego w każdym czasie. Drugim uprawnieniem w ramach kontroli jest możliwość przeglądania ksiąg i dokumentów, ale tylko w celu sprawdzenia rzetelności tego sprawozdania. Nie jest więc możliwe podejmowanie wszelkich czynności sprawdzających. Ustawowe prawo kontroli może być zastąpione przez umowne prawo kontroli.
Komandytariusz nie ma prawa ani obowiązku prowadzenia spraw spółki, chyba że umowa spółki stanowi inaczej. W sprawach przekraczających zakres zwykłych czynności spółki wymagana jest zgoda komandytariusza, chyba że umowa spółki stanowi inaczej. Prowadzenie spraw spółki powierzone jest generalnie tylko komplementariuszom. Pamiętajmy, że:
1) każdy komplementariusz ma prawo i obowiązek prowadzenia spraw spółki;
2) każdy komplementariusz może bez uprzedniej uchwały wspólników prowadzić sprawy nieprzekraczające zwykłych czynności spółki;
3) jeżeli mamy do czynienia z czynnością zwykłą i jest sprzeciw co do przeprowadzenia sprawy któregoś z pozostałych komplementariuszy lub komandytariuszy dopuszczonych do prowadzenia spraw, potrzebna jest uprzednia uchwała tych wspólników, chyba że umowa spółki stanowi inaczej;
4) do dokonania czynności przekraczających zakres zwykłych czynności potrzebna jest zgoda wszystkich wspólników, w tym komplementariuszy wyłączonych od prowadzenia spraw spółki i komandytariuszy, którzy nie mają prawa prowadzenia spraw spółki;
5) komplementariusz mający prawo prowadzenia spraw spółki może bez uchwały wspólników dokonać czynności nagłej, której zaniechanie mogłoby wyrządzić spółce poważną szkodę.
Jeżeli komandytariusz nie bierze udziału w prowadzeniu spraw, to jego zgoda jest potrzebna tylko przy czynnościach większej wagi, chyba że umowa spółki stanowi inaczej. Jeżeli umowa spółki nie stanowi inaczej, w przypadku spraw przekraczających zwykłe czynności spółki konieczna jest zgoda komandytariuszy. Możliwe jest jednak wyłączenie komandytariusza od procesu wyrażania zgody na dokonywanie czynności przekraczających zwykły zarząd.
W przypadku jakichkolwiek pytań bądź wątpliwości, pozostajemy do Państwa dyspozycji, prosimy przejść do zakładki kontakt.
Z wyrazami szacunku.