Spółka komandytowa: umowa, rejestracja, komandytariusz i komplementariusz

Spółka komandytowa: umowa, rejestracja, komandytariusz i komplementariusz

Spółką komandytową jest spółka osobowa mająca na celu prowadzenie przedsiębiorstwa pod własną firmą, w której wobec wierzycieli za zobowiązania spółki co najmniej jeden wspólnik odpowiada bez ograniczenia (komplementariusz), a odpowiedzialność co najmniej jednego wspólnika (komandytariusza) jest ograniczona. Spółka komandytowa, jako spółka osobowa, ma zdolność prawną, gdyż jest podmiotem prawa, ma: zdolność do czynności prawnych (może nabywać prawa, w tym własność nieruchomości i inne prawa rzeczowe, oraz zaciągać zobowiązania), zdolność sądową (może pozywać i być pozywaną). W spółce muszą być zawsze dwa rodzaje wspólników: komplementariusze i komandytariusze, odpowiadający w sposób zróżnicowany. Nie ma ograniczeń podmiotowych co do tego, aby być komplementariuszem i komandytariuszem, w związku z tym mogą nimi być osoby fizyczne, osoby prawne i inne podmioty mające zdolność prawną w szczególności handlowe spółki osobowe. Możliwa jest więc konstrukcja spółki komandytowej z udziałem osoby prawnej (spółki z o.o. i akcyjnej w szczególności) jako komplementariusza (na przykład spółka z o.o. i spółka - spółka komandytowa lub spółka z o.o. - spółka komandytowa.

Komplementariusz

Odpowiedzialność komplementariusza jest odpowiedzialnością osobistą, nieograniczoną, solidarną i subsydiarną. Odpowiedzialność osobista oznacza, że za zobowiązania spółki komplementariusz ponosi odpowiedzialność ze swego majątku osobistego: zarówno wspólności łącznej, jak i swego majątku odrębnego. Odpowiedzialność nieograniczona oznacza, że nie można ograniczyć w stosunkach zewnętrznych odpowiedzialności wspólnika, odnoszącej się do majątku osobistego, za zobowiązania spółki. Odpowiedzialność solidarna oznacza, że każdy ze wspólników razem ze spółką i innymi wspólnikami odpowiada za całość długu. W przypadku spełnienia świadczenia przez któregoś ze wspólników lub niektórych z nich, albo wszystkich, ale nie w częściach równych, przysługuje im wzajemne prawo do rozliczeń regresowych. Wewnętrznie można ustalić inne zasady rozliczeń. Odpowiedzialność subsydiarna modyfikuje odpowiedzialność solidarną w ten sposób, że wierzyciel spółki może prowadzić egzekucję z majątku wspólnika w przypadku gdy egzekucja z majątku spółki okaże się bezskuteczna.

Możemy przyjąć, że na status komplementariuszy wpływają: odpowiedzialność, dominujący wpływ na prowadzenie spraw spółki i konieczny udział niektórych komplementariuszy w tym procesie, reprezentacja wynikająca z przepisów ustawy, ustawowe prawo kontroli, obowiązek lojalności i zakaz działalności konkurencyjnej wspólnika wobec spółki, udział w zyskach i stratach.

Komandytariusz

Najczęściej rola komandytariusza ogranicza się do gwarantowania osobistej odpowiedzialności do wysokości sumy komandytowej lub wniesienia wkładu do spółki. Oczekując na zysk, realizuje on ograniczone prawo kontroli i wyraża zgodę na czynności przekraczające zakres zwykłych czynności spółki, o ile umowa nie wyłącza tego uprawnienia. Poprzez dopuszczenie komandytariusza do prowadzenia spraw spółki lub udzielenie prokury, lub rozszerzenie prawa indywidualnej kontroli uzyskuje on częściowy wpływ na sprawy spółki.

Odpowiedzialność komandytariusza jest ograniczona do wysokości sumy komandytowej. Suma komandytowa stanowi wartość pieniężną określoną w umowie spółki, która jest zarejestrowana. Suma komandytowa nie stanowi żadnej wartości wnoszonej do spółki, ale wyznacza granice możliwości sięgnięcia do majątku osobistego komandytariusza. Wierzyciel po bezskutecznej egzekucji ze spółki, może skierować się do majątku osobistego komandytariusza, ale jedynie do kwoty sumy komandytowej. Suma komandytowa jest pojęciem odmiennym od wkładu do spółki. Wkład wniesiony rzeczywiście do spółki odgrywa jednak szczególną rolę. W stosunkach zewnętrznych w granicach wniesionego do spółki wkładu komandytariusz jest wolny od odpowiedzialności, czyli jego odpowiedzialność z sumy komandytowej zmniejsza się. W stosunkach wewnętrznych komandytariusz uczestniczy w zysku spółki proporcjonalnie do jego wkładu rzeczywiście wniesionego do spółki, chyba że umowa stanowi inaczej.

Odpowiednie stosowanie przepisów o spółce jawnej

Spółka komandytowa nie jest uregulowana kompletnie i w sprawach nieuregulowanych stosuje się do niej odpowiednio przepisy o spółce jawnej. W pewnym stopniu spółka komandytowa nawiązuje do spółki jawnej, ale nie może to uzasadniać wniosku, że jest jej odmianą.

Firma spółki komandytowej

Firma spółki komandytowej powinna zawierać nazwisko jednego lub kilku komplementariuszy oraz dodatkowe oznaczenie "spółka komandytowa". Dopuszczalne jest używanie w obrocie skrótu "sp.k." Jeżeli komplementariuszem jest osoba prawna, firma spółki komandytowej powinna zawierać pełne brzmienie firmy (nazwy) tej osoby prawnej z dodatkowym oznaczeniem "spółka komandytowa". Nie wyklucza to zamieszczenia nazwiska komplementariusza, który jest osobą fizyczną. Nazwisko komandytariusza nie może być zamieszczane w firmie spółki. W przypadku zamieszczenia nazwiska lub firmy (nazwy) komandytariusza w firmie spółki, komandytariusz ten odpowiada wobec osób trzecich tak jak komplementariusz. Firma spółki komandytowej służy jej identyfikacji i indywidualizacji w obrocie i jest to własna firma spółki, a nie jej wspólników.

Umowa spółki komandytowej powinna być zawarta w formie aktu notarialnego.

Umowa spółki komandytowej powinna zawierać:

1) firmę i siedzibę spółki,

2) przedmiot działalności spółki,

3) czas trwania spółki, jeżeli jest oznaczony,

4) oznaczenie wkładów wnoszonych przez każdego wspólnika i ich wartość,

5) oznaczony kwotowo zakres odpowiedzialności każdego komandytariusza wobec wierzycieli (sumę komandytową).

Spółka komandytowa może powstać przez zawiązanie i przekształcenie spółki osobowej lub kapitałowej. Zawiązanie następuje przez zawarcie umowy spółki. Jest ona warunkiem jej utworzenia i podstawą działania spółki. Przyjęcie umowy spółki wymaga jednomyślności wspólników. Po wpisie spółki do rejestru zasada ta obowiązuje w dalszym ciągu, jednakże, jeżeli umowa spółki dopuszcza taką możliwość, możliwa jest zmiana umowy spółki większością głosów.

Poza wymienionymi minimalnymi składnikami umowy spółki komandytowej mogą się w niej znaleźć te wszelkie rozwiązania, które miałyby odbiegać od względnie obowiązujących przepisów kodeksu spółek handlowych. Dotyczy to w szczególności:

1) regulacji, że zmiana postanowień umowy spółki nie wymaga zgody wszystkich wspólników, ze wskazaniem sposobu podejmowania uchwał;

2) postanowień co do możliwości przeniesienia ogółu praw i obowiązków wspólnika spółki osobowej na inną osobę;

3) postanowień zwalniających z konieczności uzyskania pisemnej zgody wszystkich wspólników na przeniesienie ogółu praw i obowiązków wspólnika na inną osobę.

4) postanowień, że wkład komandytariusza do spółki musi być równy lub wyższy od sumy komandytowej;

5) określenia osób i zasad reprezentacji spółki, jeżeli są odmienne od ogólnych reguł;

6) określenia zasad prowadzenia spraw spółki, jeżeli są odmienne od ogólnych reguł;

7) określenia zasad podziału zysku i strat, jeżeli są odmienne od ogólnych reguł.

Wpis do rejestru

Spółka komandytowa powstaje z chwilą wpisu do rejestru. Osoby, które działały w imieniu spółki po jej zawiązaniu, a przed jej wpisem do rejestru, odpowiadają solidarnie. Spółka komandytowa powstaje nie z chwilą zawarcia umowy spółki, ale po spełnieniu dodatkowych obowiązków (zgłoszenie) z chwilą wpisu do rejestru przedsiębiorców. Z chwilą wpisu spółka komandytowa staje się podmiotem prawa i przedsiębiorcą. Z punktu widzenia wierzycieli nie ma znaczenia trwanie przedspółki komandytowej, gdyż zarówno komplementariusze, jak i komandytariusze, jeżeli będą osobami działającymi, ponoszą odpowiedzialność za zobowiązania solidarnie między sobą (nie ze spółką, gdyż tej jeszcze jako podmiotu nie ma). Jest to odpowiedzialność osobista, nieograniczona. Z chwilą zarejestrowania spółki w stosunku do komplementariuszy zmienia się zasada odpowiedzialności pierwszorzędnej na subsydiarną, ale nie dotyczy to wcześniejszych zobowiązań).

Zgłoszenie spółki komandytowej do sądu rejestrowego powinno zawierać:

1) firmę, siedzibę i adres spółki,

2) przedmiot działalności spółki,

3) nazwiska i imiona albo firmy (nazwy) komplementariuszy oraz odrębnie nazwiska i imiona albo firmy (nazwy) komandytariuszy, a także okoliczności dotyczące ograniczenia zdolności wspólnika do czynności prawnych, jeżeli takie istnieją,

4) nazwiska i imiona osób uprawnionych do reprezentowania spółki i sposób reprezentacji; w przypadku gdy komplementariusze powierzyli tylko niektórym spośród siebie prowadzenie spraw spółki - zaznaczenie tej okoliczności,

5) sumę komandytową.

Wszelkie zmiany danych wymienionych wyżej powinny zostać zgłoszone sądowi rejestrowemu. Wniosek o wpis do rejestru powinien być dokonany co do zasady przez komplementariuszy. Prawo to mają komplementariusze, nawet gdyby nie mieli prawa do reprezentacji spółki.

W przypadku jakichkolwiek pytań bądź wątpliwości, pozostajemy do Państwa dyspozycji, prosimy przejść do zakładki kontakt.

Z wyrazami szacunku.

5/5 - (35 votes)

Dodaj komentarz