Umowa użytkowania rzeczy, czyli używania i pobierania jej pożytków

Umowa użytkowania rzeczy, czyli używania i pobierania jej pożytków

Rzecz można obciążyć prawem do jej używania i do pobierania jej pożytków (użytkowanie). Użytkowanie może powstać na podstawie umowy, konieczne jest więc wtedy złożenie oświadczeń przez obie strony tego stosunku prawnego Źródłem użytkowania może też być orzeczenie sądowe. Na używanie rzeczy składa się jej posiadanie i korzystanie Użytkowanie może być ustanowione na rzecz dowolnej osoby prawnej lub fizycznej, a także jednostki organizacyjnej wyposażonej w zdolność prawną i zdolność do czynności prawnych. Użytkowanie nie jest jedynym prawem, na podstawie którego dochodzi do korzystania z cudzej rzeczy. Ze względu na swój rzeczowy charakter zbliżone jest najbardziej do użytkowania wieczystego. Różni się jednak od niego okresem, na jaki zawarta jest umowa (użytkowanie nie musi mieć charakteru prawa czasowo ograniczonego), oraz tym, że użytkownikowi wieczystemu przysługuje prawo własności wzniesionych na gruncie budynków. Poza tym użytkowanie wieczyste dotyczyć może tylko nieruchomości Ustanowienie użytkowania na określonym prawie nie stanowi formy nabycia tego prawa, a jedynie umożliwia korzystanie z tego prawa w określony sposób. Ustanowienie ograniczonych praw rzeczowych (do których należy użytkowanie) jest tylko formą obciążenia praw lub rzeczy, która w żaden sposób nie może prowadzić do ich przeniesienia

W wypadku, gdy na jednej z sąsiadujących nieruchomości stanowiących własność Skarbu Państwa ustanowiono użytkowanie, a na drugiej użytkowanie wieczyste, granice zaś korzystania z tych nieruchomości stały się sporne, użytkownik, a także użytkownik wieczysty może dochodzić zakresu swoich uprawnień w drodze powództwa o ustalenie zakresu korzystania z przysługującego mu prawa.

Zakres użytkowania można ograniczyć

przez wyłączenie oznaczonych pożytków rzeczy. Wykonywanie użytkowania nieruchomości można ograniczyć do jej oznaczonej części. Ograniczenie użytkowania dokonywane jest w umowie zawartej pomiędzy stronami. Do ograniczenia użytkowania może dojść zarówno w samej umowie użytkowania, jak też w terminie późniejszym, w umowie dodatkowo zawartej przez strony, w czasie trwania użytkowania Użytkowania nieruchomości można ograniczyć do jej oznaczonej części użytkowanie obciąża całą rzecz oddaną w użytkowanie.

Użytkowanie jest niezbywalne.

Użytkownik nie może przenieść samego użytkowania na osobę trzecią. Nie stoi to jednak na przeszkodzie, aby oddał przedmiot użytkowania w dzierżawę, najem lub użyczenie

Użytkowanie wygasa

wskutek niewykonywania przez lat dziesięć. Skoro uprawniony przez dość długi okres nie jest zainteresowany korzystaniem z przysługujących mu uprawnień, to z tego wnosić można, że użytkowanie utraciło dla niego jakiekolwiek znaczenie Zawsze konieczne jest ustalenie dokładnej daty początku biegu terminu. Od tego bowiem dnia liczyć trzeba będzie okres lat dziesięciu. Czas ten musi być też nieprzerwany. Podjęcie wykonywania użytkowania przez uprawnionego w ciągu dziesięciu lat od chwili jego zaprzestania powoduje, że termin zostanie przerwany i zacznie biec na nowo, nawet jeśli łączne okresy niewykonywania prawa przerywane jego wykonywaniem trwają dziesięć lat

Użytkownik powinien wykonywać swoje prawo

zgodnie z wymaganiami prawidłowej gospodarki. Określenie „prawidłowa gospodarka” nie jest ustawowo zdefiniowane. Prawidłowe gospodarowanie to działania, które powinny przynosić pozytywne rezultaty w zakresie zarządu konkretną nieruchomością będącą przedmiotem prawa, zwłaszcza dla stron umowy, w szczególności użytkownika, przy zachowaniu interesów właściciela, któremu użytkownik będzie musiał zwrócić rzecz po wygaśnięciu prawa. Wyznacznikiem jest tu więc przedmiot użytkowania i jego cel, któremu powinny być podporządkowane działania użytkownika, które w obiektywnej ocenie są właściwe

Jeżeli użytkowanie obejmuje określony zespół środków produkcji,

użytkownik może w granicach prawidłowej gospodarki zastępować poszczególne składniki innymi. Włączone w ten sposób składniki stają się własnością właściciela użytkowanego zespołu środków produkcji. Jeżeli użytkowany zespół środków produkcji ma być zwrócony według oszacowania, użytkownik nabywa własność jego poszczególnych składników z chwilą, gdy zostały mu wydane; po ustaniu użytkowania obowiązany jest zwrócić zespół tego samego rodzaju i tej samej wartości, chyba że inaczej zastrzeżono.

W stosunkach wzajemnych między użytkownikiem a właścicielem

użytkownik ponosi ciężary, które zgodnie z wymaganiami prawidłowej gospodarki powinny być pokrywane z pożytków rzeczy. Strony jednak zawsze mogą inaczej uregulować ponoszenie ciężarów związanych z rzeczą.

Właściciel nie ma obowiązku

czynić nakładów na rzecz obciążoną użytkowaniem. Jeżeli takie nakłady poczynił, może od użytkownika żądać ich zwrotu według przepisów o prowadzeniu cudzych spraw bez zlecenia. Z uwagi na to, że użytkownik jest osobą, która używa rzeczy i pobiera jej pożytki, zrozumiałe jest przyjęcie, że to on powinien ponosić koszty nakładów koniecznych, związanych z utrzymaniem rzeczy. Właściciel kosztów tych nie ponosi. W razie jednak gdyby użytkownik nakładów nie dokonał, przez co właściciel zmuszony byłby do ich pokrycia, będzie mu przysługiwało roszczenie o ich zwrot.

Użytkownik obowiązany jest

dokonywać napraw i innych nakładów związanych ze zwykłym korzystaniem z rzeczy. O potrzebie innych napraw i nakładów powinien niezwłocznie zawiadomić właściciela i zezwolić mu na dokonanie potrzebnych robót. .Jeżeli użytkownik poczynił nakłady, do których nie był obowiązany, stosuje się odpowiednio przepisy o prowadzeniu cudzych spraw bez zlecenia. Użytkownik jest posiadaczem przedmiotu użytkowania w trakcie trwania umowy. Może się więc tak zdarzyć, że to w stosunku do niego osoba trzecia wystąpi z roszczeniami dotyczącymi własności rzeczy. Więc jeżeli osoba trzecia dochodzi przeciwko użytkownikowi roszczeń dotyczących własności rzeczy, użytkownik powinien niezwłocznie zawiadomić o tym właściciela.

Po wygaśnięciu użytkowania użytkownik obowiązany jest

zwrócić rzecz właścicielowi w takim stanie, w jakim powinna się znajdować stosownie do przepisów o wykonywaniu użytkowania. Użytkowanie wygasa: z upływem czasu określonego w umowie, wskutek zrzeczenia się i wykreślenia z księgi wieczystej, jeżeli było w niej ujawnione, konfuzji, niewykonywania przez okres dziesięciu lat, a także na podstawie wydania decyzji administracyjnej, jeżeli w taki sposób powstało, oraz wywłaszczenia.

Roszczenie właściciela przeciwko użytkownikowi

o naprawienie szkody z powodu pogorszenia rzeczy albo o zwrot nakładów na rzecz, jak również roszczenie użytkownika przeciwko właścicielowi o zwrot nakładów na rzecz przedawniają się z upływem roku od dnia zwrotu rzeczy.

Jeżeli użytkowanie obejmuje pieniądze lub inne rzeczy oznaczone tylko co do gatunku,

użytkownik staje się z chwilą wydania mu tych przedmiotów ich właścicielem. Po wygaśnięciu użytkowania obowiązany jest do zwrotu według przepisów o zwrocie pożyczki (użytkowanie nieprawidłowe).

Użytkowanie przez osoby fizyczne

Użytkowanie ustanowione na rzecz osoby fizycznej wygasa najpóźniej z jej śmiercią. Użytkownik obowiązany jest zachować substancję rzeczy oraz jej dotychczasowe przeznaczenie. Jednakże użytkownik gruntu może zbudować i eksploatować nowe urządzenia służące do wydobywania kopalin z zachowaniem przepisów prawa geologicznego i górniczego. Przed przystąpieniem do robót użytkownik powinien w odpowiednim terminie zawiadomić właściciela o swym zamiarze. Jeżeli zamierzone urządzenia zmieniałyby przeznaczenie gruntu albo naruszały wymagania prawidłowej gospodarki, właściciel może żądać ich zaniechania albo zabezpieczenia roszczenia o naprawienie szkody.

Użytkownik może zakładać w pomieszczeniach nowe urządzenia w takich granicach jak najemca. Właściciel może z ważnych powodów żądać od użytkownika zabezpieczenia, wyznaczając mu w tym celu odpowiedni termin. Po bezskutecznym upływie wyznaczonego terminu właściciel może wystąpić do sądu o wyznaczenie zarządcy. Użytkownik może żądać uchylenia zarządu, jeżeli daje odpowiednie zabezpieczenie. Właściciel może odmówić wydania przedmiotów objętych użytkowaniem nieprawidłowym, dopóki nie otrzyma odpowiedniego zabezpieczenia.

W przypadku jakichkolwiek pytań bądź wątpliwości, pozostajemy do Państwa dyspozycji. Prosimy przejść do zakładki kontakt.

Z wyrazami szacunku.

5/5 - (37 votes)

Dodaj komentarz