Forfaiting pochodzi od francuskiego słowa a forfait oznaczającego zrzeczenie się lub zaniechanie praw do czegoś. Forfaiting, to umowa na mocy której forfetysta zobowiązuje się do sprzedaży forfaiterowi średnio lub długoterminowej pieniężnej wierzytelności przed terminem jej płatności, a forfaiter zobowiązuje się do zapłaty forfetyście wynagrodzenia pomniejszonego o wskazane w umowie koszty forfaitingu, pobrane przez forfaitera. Forfaiting jest wykorzystywany przede wszystkim do wspierania eksportu przedsiębiorców zajmujących się produkcją.
Strony umowy
W transakcji forfaitingowej biorą udział trzy podmioty:
1) zbywca wierzytelności, czyli eksporter – podmiot gospodarczy zwany forfetystą. Zbywa on forfaiterowi swoje wierzytelności powstałe w wyniku eksportu towarów i usług.
2) dłużnik forfaitingowy, czyli importer. Określony podmiot gospodarczy, który jest winny forfetyście zapłatę za importowane towary lub usługi. W wyniku zrealizowanej transakcji forfaitingu dłużnik forfaitingowy staje się dłużnikiem forfaitera.
3) forfaiter, czyli bank lub inna instytucja finansowa, która nabywa od forfetysty wierzytelności, długi za uregulowanie należności przed terminem płatności, w zamian za odsetki dyskontowe i inne opłaty manipulacyjne.
Elementy umowy
Strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swojego uznania, byleby treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości tego stosunku, ustawie, ani zasadom współżycia społecznego. Strony umowy forfaitingu mają pewną dowolność w zakresie ustalenia wzajemnych praw i obowiązków.
Przedmiotem forfaitingu są wierzytelności, które istnieją w chwili zawierania umowy i mają odroczony termin zapłaty. Muszą być niewymagalne, a ich zbywalność nie może być w żaden sposób ograniczona. Wierzytelności nabywane są z dyskontem, tj. po cenie niższej niż nominalna wartość należności. Wraz z nabyciem wierzytelności forfaiter przyjmuje na siebie ryzyko niewypłacalności dłużnika.
Umowa forfaitingu w swej treści powinna zawierać następujące elementy:
– określenie stron umowy,
– oznaczenie wierzytelności przelewanej,
– wskazanie kwoty,
– określenie kosztów forfaitingu (odsetki, prowizje oraz inne opłaty manipulacyjne),
– ustalenie czy dłużnik forfaitingowy jest powiadomiony o zmianie wierzyciela,
– określenie zabezpieczenia wierzytelności.
Obowiązki stron umowy
Do podstawowych obowiązków forfetysty należą:
1) dokonanie przeniesienia prawa do określonej wierzytelności pieniężnej na forfaitera,
2) wydanie forfaiterowi wszystkich dokumentów związanych z daną wierzytelnością,
3) zapłata prowizji oraz innych należności, które zostały określone w umowie.
Obowiązkiem forfaitera jest zapłata oznaczonej sumy pieniężnej tytułem ceny za nabywaną wierzytelność.
Forma umowy
Umowa forfaitingu nie ma określonych przepisami prawa wymogów co do jej formy. Może zostać zawarta w formie ustnej albo w formie pisemnej.
Odsetki i prowizja
Z tytułu zawarcia umowy forfaitingu pobierane są odsetki i prowizje. Odsetki są naliczane i pobierane z góry. Ich wysokość jest uzależniona od wartości wierzytelności, okresu finansowania oraz stawki referencyjnej. Stawka referencyjna związana jest z kwotą waluty oraz marżą banku, której wysokość jest warunkowana ryzkiem danej transakcji.
Zabezpieczenie umowy
W transakcji forfaitingowej ryzyko niewypłacalności dłużnika ponosi nabywca wierzytelności, tj. forfaiter. Forfaiterzy starają się ograniczać to ryzyko i zabezpieczają spłaty swoich należności.
Najczęściej stosowanymi zabezpieczeniami są:
– ubezpieczenie kontraktu handlowego w agencji ubezpieczeniowej z gwarancjami Skarbu Państwa,
– gwarancja bankowa wystawiona przez bank dłużnika,
– weksel z awalem banku importera, tj. weksel poręczony przez bank dłużnika,
– akredytywa stand-by wystawiona przez bank dłużnika.
W praktyce mamy następujące rodzaje forfaitingu: właściwy i niewłaściwy, bezpośredni i pośredni, jawny i ukryty, krajowy i międzynarodowy.
W przypadku jakichkolwiek pytań bądź wątpliwości, pozostajemy do Państwa dyspozycji, prosimy przejść do zakładki kontakt.
Z wyrazami szacunku.