Zajęcie, egzekucja i sprzedaż udziałów wspólnika w spółce z o.o. przez komornika

Zajęcie, egzekucja i sprzedaż udziałów wspólnika w spółce z o.o. przez komornika

Przepisy prawa wprowadzają szczególne zasady sprzedaży egzekucyjnej udziałów w spółce z o.o. Znajdą one zastosowanie, gdy umowa spółki z o.o. uzależnia zbycie udziału, jego części lub ułamkowej części, od zgody spółki lub w inny sposób je ogranicza. Jeżeli bowiem umowa spółki ograniczeń takich nie zawiera, egzekucja z udziału w spółce z o.o. prowadzona jest zgodnie z art. 909 i n. k.p.c. Przystępując do egzekucji z udziałów w spółce z o.o., komornik dokonuje ich zajęcia przez zawiadomienie wspólnika (dłużnika) o tym, że nie wolno mu rozporządzać, obciążać ani realizować zajętego udziału, jak również nie wolno mu pobierać żadnego świadczenia przysługującego z zajętego udziału. Komornik powiadamia o zajęciu spółkę oraz zgłasza ten fakt sądowi rejestrowemu.

Z mocy zajęcia wierzyciel może wykonywać wszelkie uprawnienia majątkowe dłużnika wynikające z zajętego udziału w spółce z o.o., które są niezbędne do zaspokojenia wierzyciela w drodze egzekucji. Może on również podejmować wszelkie działania, które są niezbędne do zachowania prawa. Wierzyciel nie jest uprawniony do wykonywania z mocy zajęcia udziału praw korporacyjnych dłużnika. Na skutek zajęcia udziałów wspólnik nie może zostać pozbawiony takich praw korporacyjnych jak np. przeglądanie księgi udziałów, prawa uczestniczenia w zgromadzeniach wspólników, prawa głosu w zgromadzeniach, czy prawa zaskarżania uchwał wspólników. Oznacza to, że wierzyciel, z mocy egzekucyjnego zajęcia udziałów dłużnika w spółce z o.o., nie może wykonywać uprawnień do uczestnictwa w zgromadzeniu wspólników i do głosowania nad uchwałami podejmowanymi przez wspólników. Wykonywanie takich uprawnień mogłoby znacząco ingerować w działalność spółki, a nawet zagrozić jej bytowi. Czyli, wierzyciel nie wstępuje we wszystkie prawa i roszczenia dłużnika. Może wykonywać jedynie takie, które: 1) wynikają z zajętego prawa; 2) mają charakter majątkowy; 3) są niezbędne do zaspokojenia w drodze egzekucji. Ponadto, wierzyciel może podejmować wszelkie działania niezbędne do zachowania prawa. Nie można zatem twierdzić, że w zakresie tym mieszczą się wszelkie prawa i roszczenia dłużnika względem poddłużnika z jakiegokolwiek tytułu prawnego. Jeżeli zachodzi potrzeba realizacji innych uprawnień, w tym również niemajątkowych, należy zwrócić się do sądu z wnioskiem o ustanowienie zarządcy. Zajęcie nie stwarza prawa dla wierzyciela do wykonywania innych uprawnień wynikających z posiadania prawa majątkowego, które przywiązane są do osoby dłużnika, a nie są skierowane bezpośrednio na uzyskanie świadczeń materialnych.

Jeżeli zaspokojenie wierzyciela ma nastąpić w drodze sprzedaży udziałów, komornik powinien zawiadomić o tym właściwy dla spółki sąd rejestrowy. Komornik powiadamia sąd rejestrowy już o samym dokonanym zajęciu udziałów, nie jest to jednak równoznaczne z zarządzeniem sprzedaży udziałów. Przepisy prawa dają możliwość skorzystania przez spółkę z o.o. z uprawnienia do wskazania nabywcy udziałów podlegających sprzedaży w drodze egzekucji od złożenia przez spółkę wniosku o przeprowadzenie wyceny udziałów w terminie 2 tygodni od zawiadomienia spółki przez sąd rejestrowy o zarządzeniu sprzedaży. Gdyby zatem komornik nie poinformował sądu rejestrowego o zarządzeniu sprzedaży udziałów, sąd rejestrowy nie mógłby dokonać powiadomienia spółki, a w konsekwencji nie otworzyłby się termin dla spółki na dokonanie stosownego powiadomienia.

Komornik może odstąpić od zawiadamiania sądu rejestrowego o zamiarze sprzedaży udziału, jeżeli wcześniej dokonując wglądu do akt rejestrowych spółki stwierdzi, że umowa spółki nie uzależnia zbycia od zgody spółki ani nie ogranicza w żaden inny sposób. Spółka ma prawo przedstawić osobę, która nabędzie udział za cenę, jaką określi sąd rejestrowy po zasięgnięciu, w miarę potrzeby, opinii biegłego. Przesłanką skorzystania z tego prawa przez spółkę jest odpowiedni zapis w jej umowie oraz zgłoszenie do sądu rejestrowego wniosku o przeprowadzenie wyceny udziałów wraz ze wskazaniem osoby, która ma nabyć udziały w terminie 2 tygodni od dnia zawiadomienia spółki przez sąd rejestrowy o zarządzeniu sprzedaży. Nie jest konieczne dołączenie przez spółkę oświadczenia wskazanej osoby o woli nabycia udziałów. Wolę tę osoba ujawni najpóźniej z chwilą dokonania zapłaty ceny.

Odmiennie niż w egzekucji z ruchomości, w egzekucji z innych praw majątkowych komornik nie ma uprawnień do oznaczenia wartości zajętych praw, bowiem zasadą jest obowiązek oszacowania zajętego prawa przez biegłego. Omawiane rozwiązanie zostało przyjęte ze względu na specyficzny charakter praw majątkowych, które bardzo często mają zmienną wartość i niejednokrotnie uzależnioną od wielu czynników. Ich uwzględnienie celem dokonania wyceny często jest możliwe tylko przez osoby mające wiadomości specjalne.

Po złożeniu wniosku przez spółkę sąd określi – zasięgając w miarę potrzeby opinii biegłego – cenę udziału, wydając w tym przedmiocie postanowienie. O ustaleniu ceny za udział sąd zawiadamia spółkę, doręczając jej wyżej wymienione postanowienie. Od tej chwili rozpoczyna bieg 2-tygodniowy termin, w którym osoba wskazana przez spółkę powinna wpłacić komornikowi sądowemu ustaloną cenę za udział. Jeżeli jednak postanowienie to zostanie zaskarżone, uznać należy, że bieg terminu ulega zawieszeniu, do czasu prawomocnego rozstrzygnięcia środka odwoławczego. We wniosku o dokonanie wyceny spółka powinna wskazać osobę, która nabędzie udział, i wpłata ustalonej przez sąd ceny dokonana tylko przez tę osobę będzie skutkowała nabyciem udziałów. Jeżeli spółka nie złoży w terminie wniosku o przeprowadzenie wyceny udziałów albo wskazana przez spółkę osoba nie wpłaci w terminie ceny sprzedaży, zajęte udziały będą sprzedane w trybie przewidzianym w przepisach egzekucyjnych.

W przypadku jakichkolwiek pytań bądź wątpliwości, pozostajemy do Państwa dyspozycji. Prosimy przejść do zakładki kontakt.

Z wyrazami szacunku.

5/5 - (53 votes)

Dodaj komentarz